«Պիցցա» բառը առաջին անգամ լատինական տեքստում հայտնվեց իտալական կենտրոնական Գաետա քաղաքից, որը այն ժամանակ դեռ Բյուզանդական կայսրության մաս էր կազմում, մ.թ. 997 թվականին: Տեքստում ասվում է, որ վարձակալողը պետք է յուրաքանչյուր Ամանորյա տոների ժամանակ Գետայի եպիսկոպոսին տա «տասներկու պիցցա» և եւս տասներկուսը Զատիկի տոներին։
Պիցցան բաղկացած էր հին հույների և հռոմեացիների տներում հացի կտորների վրա մատուցվող որոշ կերակուրներից։1522 թվականին երբ Եվրոպա ներմուծվեց լոլիկ՝ իտալական պիցցան առաջին անգամ հայտնվեց Նեապոլում: 17-րդ դարում հայտնվեցին հացթուխների հատուկ տեսակ ՝ պիցիոլո (իտալական պիցցիոլո), որոնք պատրաստում էին պիցցա իտալացի գյուղացիների համար:
Պիցցայից կախվածություն ձեռք բերեց Նեապոլի թագավոր Ֆերդինանդ IV- ի, Հաբսբուրգ-Լորենի Մարիա-Կարոլինայի (1752-1814) կինը, իսկ ավելի ուշ `իտալացի արքա Ումբերտո I- ը և նրա կինը` Մարգարետ Սավոյը, ում անունով կոչվեց բաղադրատոմսերից մեկը և պիցցայի բազմազանությունը `Մարգարիտա:
Պիցցան Միացյալ Նահանգներ եկավ 19-րդ դարի երկրորդ կեսի վերջին ՝ իտալացի ներգաղթյալների հետ միասին, և, ըստ ամենայնի, առաջին անգամ հայտնվեց Չիկագոյում: Որից հետո լայն տարածում գտավ ամբողջ աշխարհում դառնալով խոհանոցի անփոխարինելի մասը։
Նույնիսկ եթե դուք երբևէ չեք եղել Իտալիայում, համտեսելով անուշաբույր պիցցա, դուք, անկասկած, ակամա կպատկերացնեք գեղեցիկ փողոցները ձիթապտղի և մանդարինի ծառերի ստվերի տակ և միջերկրածովյան սերֆի աղմուկը: Երբեք մտքով չի անցնում մեկին, ով պիցցա է հորինել: Նրանք հաստատ իտալացիներ էին: Եվ դեռ հավատում են, որ լավագույն պիցցան կարելի է համտեսել միայն նրա հայրենիքում: Իշտ է, յուրաքանչյուր քաղաքում կան հիանալի իտալական ռեստորաններ, որտեղ խոհարարները ձեզ համար իսկական գլուխգործոց կպատրաստեն: Բայց այսօր մեզ հետաքրքրում է խոհարարական գլուխգործոցի ստեղծման պատմությունը:
Խոզապուխտ, հավի կրծքամիս, սունկ Շամպինիոն, ձիթապտուղ, պղպեղ Բուլղարական, լոլիկ, պանիր Մոցարելլա.
Սոուս Նյամ-Նյամ
